‘Nieuwkomers kun je grofweg scheiden in twee groepen. De groep die gemotiveerd is om iets te doen, positief is ingesteld en wil werken aan de toekomst. En er is de groep die depressief is, liever thuis blijft met een uitkering en somber denkt aan het verleden. Soms is men zo beschadigd dat men hier niet zelfstandig uit kan komen. Als het je niet lukt om dit te doorbreken, dan heb je geen toekomst.’
Shatha Tamim werkt bij New Bees. Dit is de tweede aflevering van een driedelige serie waarin ze vertelt over haar leven en werk.
Eerste stap is het moeilijkste
‘Nieuwkomers kennen de taal en cultuur in Nederland niet en hebben vaak veel problemen als ze uit oorlogsgebied komen. Zij hebben immers veel achtergelaten, waaronder hun familie waar ze zich zorgen om maken. Dat doet pijn. Je moet dan op zoek naar iets wat bij je past en een plan b bedenken als het niet lukt. Het moeilijkste is de eerste stap want je weet niet hoe het hier werkt. Daarvoor heb je advies nodig en iemand die je begeleidt bij het nemen van de stappen. Sommige mensen vinden zelf werk, maar veel mensen hebben hulp nodig.’
Gratis werk
‘Bij NewBees krijgen we nieuwkomers uit diverse landen die hier soms al langer wonen. Ze komen bij ons via de gemeente, Werkom en de sociale wijkteams. Bij de intake praten we over wat ze in het verleden voor werk en opleiding hebben gedaan en wat ze willen. Je moet natuurlijk wel realistisch zijn over de mogelijkheden. Zo moet je de taal goed spreken, anders kom je nergens binnen. Wij zoeken dan vrijwilligerswerk zodat ze de taal die ze op school leren kunnen oefenen. Vrijwilligerswerk is voor veel mensen nieuw. In de islam bijvoorbeeld doe je vanuit je geloof van alles voor anderen, maar dat noem je geen vrijwilligerswerk.
Soms wordt er ook wel eens gevraagd waarom ze gratis moeten werken. Ik antwoord dan altijd dat het niet gratis is, want je krijgt de kans om beter Nederlands te leren en je kunt iemand helpen. Vaak is het vrijwilligerswerk in de zorg, waarbij je vooral ouderen in een verzorgingshuis begeleidt en samen activiteiten doet. Zo leer je elkaar een beetje kennen en ervaren nieuwkomers dat het op prijs wordt gesteld. Wie goed doet, goed ontmoet.
Soms zijn mensen verbaasd dat ze in een later stadium met betaald werk bijna hetzelfde verdienen als met hun uitkering. Ik zeg altijd dat als je lichaam en geest het aankunnen, dan is het goed om te werken. Mensen die werken zijn gelukkiger, hebben uiteindelijk meer geld en ze hebben vrijheden die je niet hebt met een uitkering.’
Je hebt succesverhalen nodig om te horen dat je de rotsen op de weg kunt verwijderen.
Een cv en sollicitatiegesprek is nieuw
‘Een andere cultuur betekent van alles. Kun je wel of niet je jas aanhouden als je ergens binnen komt, geef je wel of niet een hand, maak je oogcontact of juist niet? Alles is hier anders.
In veel landen vind je vooral werk via bekenden. Niemand heeft een cv of stuurt een sollicitatiebrief. Als je de baas kent dan stap je daarop af.
Voor nieuwkomers is het moeilijk hoe je je hier op moet stellen. Het voelt een beetje alsof je in een storm in een boot op zee zit. De boot schommelt alle kanten op, je weet niet goed of je nu naar links of naar rechts moet bewegen. Dat geldt ook voor de discussie of je je moet aanpassen aan de nieuwe Nederlandse cultuur of dat je de cultuur uit je moederland in ere houdt. Wat is de goede keuze?
Nederlanders zien een recht pad. Ik mis soms het creatieve, want daar kunnen mooie dingen uitkomen.
Hier hebben mensen afgebakende taken. Toen mijn toilet stuk was kwamen er drie verschillende mensen van de woningbouwvereniging die weer weggingen omdat het niet bij hun taak hoorde. In mijn moederland heb je een handige Harry die alles kan.’
Serie nieuwkomer Shatha Tamim vertelt
De missie van Shatha Tamim (1). Lees meer
Shatha Tamim (3): Ogen openen. Lees meer