Maakindustrie en leven na borstkanker

Bijna drieduizend stemmen gingen tijdens de verkiezingen voor Zaanse Zakenvrouw 2019 naar Christell Bart, mede-eigenaar bij het ambachtelijk familiebedrijf Bart Natuursteen in Zaandijk. Zij is ook bekend als een van de drijvende krachten achter het jaarlijkse wandelevenement [Z]aan de Wandel waarmee geld wordt opgehaald voor onderzoek naar borstkanker en Anna’s huis.

Bart Natuursteen
Bart Natuursteen

Christell Bart is een maatschappelijk betrokken onderneemster met twee verhalen.

Je bent een soort ambassadeur voor mensen die kanker hebben (gehad)?

‘Vanwege mijn ziekte wil ik alles uit het leven halen. Ik wil een stempel drukken en iets nalaten, het liefste pas ik als 86 ben. Ik wil dat ze weten dat ik er geweest ben.

Dood hoort bij het leven. Dat is goed om te bespreken, en dat hoeft niet zwaar beladen te zijn. Sommige mensen zijn bang dat als ze praten over kanker ze het ook krijgen. Dat is onzin. Negatieve zaken vergeet ik snel. Dat is een stukje overlevingsmechanisme.

Zo kan ik ook goede dingen terughalen uit de tijd dat ik ziek was en mijn eigen hoofd kaal moest scheren, waarbij mijn jongste zoon met mijn pruik op om me heen danste.

Ik herinner me dat ik er om gelachen heb, maar ook dat het pijn deed en dat het heel heftig was. Daarom haal ik alles uit het leven, want de ziekte heeft wel zijn sporen nagelaten.

Op mijn 36e kreeg ik borstkanker (in 2005). Mijn kinderen waren toen vier en zes jaar, dat was heftig. Dat was een keerzijde in mijn leven. Toen was ik een van de jongste patiënten. Nu zie ik dat patiënten steeds jonger zijn. Het wordt er niet beter op en nog steeds overlijden mensen, daarom ben ik zo gemotiveerd om geld op te halen.

Ik wil het verhaal uitdragen dat de ziekte niet het plafond is, maar dat je moet kijken naar wat je nog wel kan.

In het begin probeerde ik de oude ik weer terug te krijgen en raakte gefrustreerd, want dat komt nooit meer terug. In plaats van de rest van je leven patiënt te blijven ben ik gaan kijken wat ik nog wel kan. Zo heb ik een nieuwe ik ontwikkeld.’

Bart Natuursteen
Ambachtelijk familiebedrijf Bart Natuursteen

Je hebt ook een missie voor de maakindustrie ?

‘We hebben handjes nodig in de bouw. Het is mooi om via de publieksprijs aandacht te vragen voor de maakindustrie. We kunnen niet zonder deze mensen. Bedenk eens wat er gebeurt als het vuilnis twee weken niet wordt opgehaald of als je geen loodgieter kunt vinden of vaklieden die je huis verbouwen.

In de gehele sector is het moeilijk om mensen te vinden. Voor het steenhouwersvak is dat nog moeilijker. Ik zit in het bestuur van Noord-Hollandse steenhouwersbedrijven. Twee of drie hebben Syrische vluchtelingen in dienst genomen. Dat is nog niet op ons pad gekomen, omdat we geen mensen nodig hebben, maar dat is een goede ontwikkeling. We horen dat de werkgevers tevreden zijn en dat de mensen toegewijd zijn.’

Het zijn goede vakmensen, dat missen we echt in Nederland.

Op scholen merk ik ook dat er te weinig aandacht is voor goede vaklieden en dat het imago beter moet worden. Het zou goed zijn als er weer degelijke lts, mts en hts opleidingen komen, onder welke naam maakt niet uit.

Met Jinq hebben we een leuk gesprek gehad. Zo gaan jongeren hier snuffelstages lopen, zodat we ons vak kunnen laten zien.’

Bart Natuursteen
Bart Natuursteen

Wat is de charme van het steenhouwen?

‘Steenhouwen is na prostitué het oudste beroep ter wereld. Het is een mooi vak waarbij je iets nalaat dat na vele tientallen jaren nog mooi is. Zo zien we in Amsterdam nog werk dat Aby, mijn man, zijn grootvader heeft gemaakt.

Bij de steengroeves kiezen we de beste kwaliteit steen. Er worden platen van gezaagd in verschillende diktes die wij inkopen. Dat verwerken we in de bouw, interieur en grafmonumenten. Uniek is dat natuursteen altijd een eigen tekening heeft, het is duurzaam en uniek.

Je hebt ruimtelijk inzicht nodig zodat je de werkmethode kunt inprogrammeren om de machine het werk te laten doen. Daarnaast is er ook het ambachtelijk handhakwerk, dat is een skill. Onze zoon Lars is waarschijnlijk nog de enige jongere in Nederland die dat kan.’

Bart Natuursteen
Bart Natuursteen

Door de Publieksprijs vraag ik aandacht voor ons ambacht en de maakindustrie, en hoop mensen te inspireren die ziek zijn of geweest na te denken wat ze nog wel kunnen. Al is het er maar één, dan heb ik mijn doel bereikt.

Lees ook het eerste deel waarin Christell Bart vertelt over de publieksprijs en het belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen.