Patricia Viereck is docent op een praktijkschool in Amsterdam Buitenveldert. Ze woont sinds haar 14e in Zaandam, de laatste 36 jaar in Zaandam Centrum. Patricia is een bekend gezicht in de Zaanstreek omdat ze zich al vele jaren inzet voor de Surinaamse gemeenschap. Ze is voorzitter bij de stichting Comité 30 juni – 1 juli, vrijwilliger bij de Stichting Samen 1 Samen Sterk, lid van de Surinaamse vrouwengroep, Zaanse Vrouwenkracht en de organisatie SSPZ. Lees ook deel 1 van haar verhaal: ‘Het is belangrijk om te weten waar je vandaan komt.”
Vrijgekochte slaaf
‘Van de familiegeschiedenis weet ik dat Viereck een vrijgekochte slaaf was. Verder weet ik niets van onze voorouders. Thuis spraken mijn ouders hier ook niet over. Mijn vader zei altijd: “Doe heel goed je best op je school. We hebben een verschrikkelijke tijd achter de rug. We willen dat onze kinderen het beter krijgen, dat ze kansen krijgen.”
Het is wel heel belangrijk om te weten waar je vandaan komt. Lang is er weinig of geen aandacht geweest voor het verleden van tot slaafgemaakten, terwijl mensen als beesten zijn behandeld. Dat moet je niet zomaar wegstoppen. Net zoals je de Tweede Wereldoorlog en 4 mei moet blijven herdenken. Door aandacht te geven aan het slavernijverleden krijgen onze voorouders de eer die ze verdienen. Pas vorig jaar in 2023 kwamen er officieel excuses.
In Suriname is meer bekend over het slavernijverleden, in het Caribisch gebied is hier minder aandacht voor.’
Eigen ruimte
‘Met de stichting Surbeza kochten we een jaar of zes geleden een pand tegenover de Lidl aan de Slachthuisstraat in Kogerveld Zaandam, in een voormalig kraakpand. Met activiteiten reden onze bezoekers door de wijk, dat leverde veel protesten op van de buurt. Toen de horecavergunning werd ingetrokken en corona kwam, hebben we het pand weer verlaten. Het zal nog heel moeilijk worden om een ruimte te vinden die niet in een woonwijk is maar wel goed bereikbaar is. We huren nu af en toe ruimtes in buurthuizen. Zo komt de Surinaamse vrouwengroep gezellig bij elkaar bij buurthuis De Kolk.’
Keti Koti
‘Inmiddels heb ik ook de stichting 30 juni/1 juli Zaanstreek opgericht. Hiermee willen we de Trans-Atlantische slavernijgeschiedenis onder de aandacht brengen. En de Surinaamse cultuur in de Zaanstreek meer tot leven brengen. De herdenking is op 30 juni en we hopen dat het ieder jaar iets groter wordt. We willen zo meer aandacht voor dit verleden. Het is fijn om het met elkaar te delen. Het is een gezamenlijke geschiedenis. Het is gebeurd, maar het raakt ons nog altijd. Hoe ga je met elkaar een manier vinden om die gelijkwaardigheid te krijgen?
De Surinaamse cultuur is heel levendig. Dat laten we ook zien bij de herdenking. We komen dan in klederdracht, er is zang, muziek met djembé en kinderen dragen voor. Ook de stadsdichters Reinier Fosch en Lisa van Tongeren leveren een mooie bijdrage. We willen het voor iedereen aangenaam maken.
In het verleden was er nauwelijks aandacht voor de slavernijgeschiedenis. Het is nu toegevoegd aan de canon van Nederland.
Vorig jaar heeft de Gemeenteraad een motie aangenomen zodat er nu ook onderzoek gaat komen naar het slavernijverleden van de Zaanstreek. Het onderzoek wordt door meer organisaties gedaan zodat het een breed verhaal wordt.
We horen nog steeds over etnisch profileren, kinderen die een lager schooladvies krijgen of vanwege hun achtergrond niet uitgenodigd worden bij stages. Waarom gebeurt dit nog altijd? Mijn zoon en zijn zwarte vrienden werden niet toegelaten in de discotheken, en hij kreeg onterecht overal de schuld van.’
Bewustwording
‘Het delen van kennis is belangrijk en de bewustwording. Je moet met elkaar in gesprek. We hopen dat onze nakomelingen niet meer deze strijd moeten leveren om op een gelijkwaardige manier behandeld te worden.
Ik noem altijd Umut Budak, beleidsmedewerker van de Gemeente Zaanstad. Hij heeft ons heel goed ondersteund. Hij heeft ons ook in contact gebracht met andere groepen. Samen ben je veel sterker. Zo hebben we nu ook regelmatig contact met Frank Vos van de Zaanse Regenboog. En zo zijn er nog veel meer organisaties waar we regelmatig overleg mee hebben. Er is veel wat ons bindt.
Ik laat me niet discrimineren. Jij bent niet meer dan ik ben. We zijn allemaal gelijk. Natuurlijk zijn er nog altijd een paar akelige mensen. Ik heb wel het gevoel dat het iets beter wordt.’
‘In december word ik 67 jaar en ga ik met pensioen. Dan heb ik veel meer tijd om vrijwilligerswerk te doen en me in te zetten voor de gemeenschap. Ik zou graag met andere actieve mensen met kennis over de Surinaamse cultuur de Sabi Yu Rutu skoro vorm willen geven. De contacten met de heren die dit hebben ontwikkeld zijn ook al gelegd. De uitvoering in de Zaanstreek start volgend schooljaar. Dat vind ik fijn. Het geeft voldoening om iets voor een ander te betekenen.’
Keti Koti herdenking
Ieder jaar worden onze voorouders, de slachtoffers van het Trans- Atlantische slavernijverleden herdacht. Dit gebeurt op 30 juni onder het Viaduct bij de Anton de Kom brug. Deze herdenking wordt georganiseerd door Stichting Comite 30 juni/1 juli Zaanstreek met medewerking van de Stichting Samen1samen sterk, De heren van de Surinaamse klankbordgroep en vereniging ADUN. De viering van de afschaffing is op 1 juli, dit is steeds op een andere locatie.
Zie ook https://www.dezaanseverhalen.nl/keti-koti-en-anton-de-kombrug/
