In het voorjaar nam de gemeenteraad het besluit voor de herbouw van drie Zaanse molens en een zelfvoorzienende klimaatneutrale woonwijk op het braakliggende onbebouwde schiereiland De Hemmes in Zaandam.
Nieuw leven op De Hemmes
De Hemmesgroep zet zich sinds 2012 in om het schiereiland weer nieuw leven in te blazen. Drie eeuwen stonden er tien molens, voornamelijk oliemolens en een enkele pelmolen. In de volksmond werd het Moleneiland genoemd. Het gebied ligt al sinds de Tweede Wereldoorlog braak en af en toe is er voorbijgaande bedrijvigheid. Er zijn in de loop der tijd al veel plannen gemaakt voor dit gebied.
Zaankanters in actie
Ruud Pauw was direct enthousiast over het idee van stedenbouwkundige Peter Ulle om een Zaanse wijk te maken die aansluit bij de prachtige omgeving van de Zaanse Schans, Haaldersbroek en de Gortershoek. Hij zocht contact met molenmaker Bart Nieuwenhuijs, een specialist in de Zaanse houtbouw en restaurator. Later sloten wisselende mensen zich aan bij De Hemmesgroep die werken aan hun visie om op De Hemmes weer een duurzame echt Zaanse wijk neer te zetten.
Een van hen is René Sman. ‘Het heeft lang geduurd voordat een plan kon worden gemaakt omdat er fabrieken in de omgeving liggen die geluid en stank produceren. Daardoor was woningbouw niet mogelijk. Bovendien is het de bedoeling dat firma Schol die eigenaar is van een deel van de Hemmes wordt uitgekocht. Het andere deel is eigendom van Gemeente Zaanstad. Recent is er een motie aangenomen in de Gemeenteraad om de molens de Roggebloem, De Zaadzaaier en de Prolpot te herbouwen op het schiereiland. Een belangrijk verschil met de historische molens is dat ze via een dynamo als windmolen worden ingezet. Zij zullen voldoende energie leveren voor de nieuwe woningen op deze unieke plek.’
De Hemmes wordt duurzame Zaanse wijk
Op het schiereiland komen zo’n 60 tot 80 woningen die een echt Zaanse wijk vormen. De huizen moeten voldoen aan bepaalde stijlkenmerken voor wat betreft de hoogte, de maatvoering, de materialen en de verhoudingen. Wat de Hemmesgroep betreft zou het een prachtige mix moeten zijn van moderne en historische Zaanse bouw. Op De Hemmes zou het oorspronkelijke slotenpatroon terug moeten komen met huizen op kavels aan het water. Ze willen op De Hemmes niet alleen bewoners en bedrijven, maar ook de bezoekers mee laten genieten door open stukken aan de waterkant te laten. Met lichte horeca en creatieve/ambachtelijke bedrijven wordt het ook interessant voor bezoekers.
De Hemmesgroep wil op de historische plekken waar ooit molens stonden drie molens terugbouwen. De molens krijgen het authentieke uiterlijk van een historische molen maar met één groot verschil. Er komen dynamo’s in waarmee je elektriciteit kunt opwekken voor de woningen.