De kracht van het Alzheimer café

‘Tijdens de pauze van het Alzheimer café zie je dat mensen contact met elkaar zoeken. Ze wisselen ervaringen uit. Zo kunnen ze elkaar helpen om met problemen om te gaan. Dat is zo waardevol om te zien. Er ontstaat een chemie. De bezoekers krijgen voorlichting en ze treffen gelijken. Ze ervaren dat ze niet alleen zijn. Als je de urgentie voelt van deze mensen, dan zie je ook de noodzaak om je hier als vrijwilliger voor in te zetten.’

Het Alzheimer Café Zaandam gaat woensdag 15 juni 2022 weer van start in Zorgcentrum Het Pennemes, Bloemgracht 95 Zaandam. De avond begint om 19.30 uur, inloop vanaf 19 uur. De toegang is gratis. Hopelijk komen veel mensen met dementie, hun familieleden, partners, vrienden, hulpverleners, studenten en andere belangstellenden.

Ruim dertien jaar zetten Nel en Wim Koppers zich in voor de stichting. Vorig jaar november vertelden ze onderstaand verhaal. Conform de statuten zijn ze na twee zittingsperiodes afgetreden. Wilma Spijkers is nu secretaris. Ze is op zoek naar nieuwe vrijwilligers omdat er tijdens de coronaperiode veel mensen zijn gestopt. Interesse? w.spijkers@alzheimervrijwilligers.nl.

Nel en Wim Koppers

We groeien door

‘Het geeft zoveel energie. We staan niet stil, we groeien door. Het netwerk breidt uit. Dat is mooi, want zo kun je nog meer verbindingen maken. Je versterkt elkaar. Daar krijg je veel energie van. We gaan de goede kant op.

Dementie is bespreekbaar geworden en de bewustwording is verbeterd.

De persoon in kwestie krijgt meer een plek en de relatie er omheen wordt meer gehoord. De relatie krijgt ook meer gelegenheid om te participeren in een verzorgingsinstelling. Dat is in deze tijd ook belangrijk om het personeel te ontlasten.’

Er komen steeds meer hulpmiddelen en voorzieningen voor mensen met beginnende dementie die langer zelfstandig thuiswonen. Denk aan de slimotheek en het slimste huis van ledenvereniging Espria. Ook bij de gemeente Zaanstad zie je dat ze zich hier mee bezighouden, ze hebben een voorbeeldfunctie.

Een op de vijf

Uit onderzoek blijkt dat er een toename is in dementie. De laatste cijfers geven aan dat een op de vijf mensen het krijgt. De kans bestaat dat het niet aan jouw deur voorbijgaat. Dit ligt al vast in je dna. Het ligt aan je leefwijze of het zich al eerder ontwikkelt of dat je het tot stilstand weet te brengen.

De reclamespotjes van ‘Wat ALZ het jouw dochter/vader/geliefde is’ zijn schokkend. Daar zie je personen van jonge leeftijd voorbijkomen.

Laatst hebben we een bijeenkomst georganiseerd over het inzetten van de contacthonden Ton en Tim. Dit is een initiatief van twee ledenadviseurs van de ledenvereniging Espria. De honden zijn in staat om onderdrukte gevoelens te herkennen. Dat werkt goed. Zo kun je iemand inschakelen die af en toe met een hond met je gaat wandelen of die langskomt zodat je de hond kunt aaien. Toen we de film lieten zien wat het doet, begrepen mensen het pas.

In het verleden tuften we rond met het reizende Alzheimer café. Dat bleek toch lastig om een publiek op te bouwen. Daarom starten we weer op de vaste locatie van Pennemes in Zaandam het Alzheimer café. Iedere derde woensdagavond van de maand starten we om 18.30 met de inloop. Om 19 uur beginnen we en rond 21 uur sluiten we af. Natuurlijk hebben we een pauze, want die is heel belangrijk. Vanzelfsprekend organiseren we het Alzheimer café coronaproof. De eerste bijeenkomst is waarschijnlijk in december.

Tien thema’s

Iedere keer hebben we een ander thema, tien maanden lang. Door de vele gesprekken die we met mensen voeren, bepalen we de onderwerpen. De eerste bijeenkomst gaat over dementie, hoe sta je in het leven en hoe kun je verder? Dementie staat voor bewustzijnsvermindering. Je wordt vergeetachtig. Dit kan verschillende vormen aannemen. Tijdens de eerst volgende bijeenkomst komt er als gastspreker een casemanager die het belang en de meerwaarde van de ondersteuning van de casemanager bespreekt.

Andere thema’s kunnen zijn: het afscheid nemen van het leven en seksualiteit en intimiteit. December is de feestmaand, dan gaan we iets luchtigs organiseren waarbij we ook de verdieping opzoeken. Zo is er een optreden van een diva met dans en muziek. Zij gaat met de mensen in gesprek om te peilen van wat voor soort muziek ze houden. Ze maakt het zo persoonlijk. Het werkt heel goed.’

Zo zie je mensen die eerst vertelden niet van dansen te houden al snel meebewegen.

Het persoonlijke verhaal

De kracht van het Alzheimer café is dat het altijd om de wisselwerking gaat.

We weten waar we starten maar niet hoe we eindigen. De vragen van het publiek en de interactie tussen de mensen bepalen hoe de avond verloopt. Na de inleiding volgen de persoonlijke verhalen. Zo krijgen de bezoekers informatie die op hun eigen situatie betrekking hebben. Je moet het natuurlijk wel willen delen met anderen, maar je kunt ook in de pauze iemand aanspreken.

Wat heel mooi is om te zien, is dat mensen met dementie in de pauze contact met elkaar maken. Je leert van elkaars ervaringen. Als iemand begint te dementeren, dan zie je vaak dat de ander gaat mopperen op de vergeetachtigheid. De relatie krijgt steeds meer zorgtaken en wordt steeds vaker overbelast. Bij de diagnose wordt het pas duidelijk. Wanneer je al eerder bewust bent van de beginnende dementie, dan kun je er eerder voor zorgen dat iemand in zijn waarde wordt gelaten. Daarom is het herkennen en erkennen in een vroeg stadium zo belangrijk.

Het heeft geen zin om iemand steeds te corrigeren.

Probeer er op een nette manier een beetje in mee te gaan en niet tegen te spreken. Vijf minuten later is iemand het toch weer vergeten. Door het bewustzijn in een vroeg stadium kun je samen meer regelen, voordat iemand het echt is vergeten. De huisarts kan je doorverwijzen naar een casemanager.

Blijf niet hangen in verouderde informatie

Het Alzheimer café is voor iedereen die interesse heeft in dementie en daarmee te maken heeft/krijgt. Dus voor mensen die dementie hebben, hun relaties en voor personeel. Er verandert zoveel qua kennis, evenals de wetgeving. Hierdoor blijf je niet hangen in verouderde informatie, maar kun je je voordeel doen met nieuwe informatie.

Hier vind je het overzicht van de activiteiten van Alzheimer Cafe Zaanstad.

We weten dat er verschillende fases zijn. Wanneer je net een fase hebt geaccepteerd, dan dient de volgende fase zich alweer aan.

Meerwaarde van vrijwilligers

Wij kunnen het Alzheimer café niet alleen organiseren. Daar hebben we vrijwilligers voor nodig die een training krijgen van de vereniging Alzheimer Nederland. We hebben nog gastheren en -vrouwen nodig, gespreksleiders, voorlichters en secretariaatsmedewerkers. De meerwaarde van dit vrijwilligerswerk is zo groot. Dat ervaar je pas wanneer je op een avond langskomt. Je kunt zoveel betekenen voor een ander. We kunnen met z’n allen veel doen, zodat we mensen met dementie en hun relaties kunnen ondersteunen.

Er is veel behoefte aan voorlichting en lotgenotencontact. Zo hebben we aanvragen voor Alzheimer cafés in Oostzaan, Landsmeer, Edam en Volendam. Wanneer we voldoende vrijwilligers en gespreksleiders hebben, dan zouden we daar ook kunnen starten.’

Zie het overzicht van de vacatures voor vrijwilligerswerk.

Lees ook het eerdere verhaal van Nel Koppers waarom zij zich hiervoor inzet.