‘Is de geest nog jong?’ vraagt Hans van Gelderen met een glimlach. Hij heeft net een oudere meneer opgehaald die naar het ziekenhuis wordt gebracht voor een korte behandeling. Er is gekozen voor de stichting Vrijwilligersvervoer Zaanstreek omdat het goedkoper is dan een taxi en de chauffeur wacht tot meneer klaar is. De ervaring met het gesubsidieerde alternatieve vervoer is dat meneer lang moet wachten en dat is op zijn leeftijd (91) niet meer te doen.
Hans van Gelderen vertelt dat hij iedere dinsdag mensen vervoert die geen gebruik kunnen maken van het reguliere vervoer. ‘Het is leuk werk. Ik heb hiervoor met jongeren met een verstandelijke en lichamelijke beperking gewerkt. Toen ik met pensioen ging, wilde ik als vrijwilliger nog iets toevoegen. Ik ben een doener, geen zitter. Daarom zet ik me hiervoor in. Iedere keer is het weer anders omdat je verschillende mensen tegenkomt. Het is vaker leuk dan niet leuk.’
Laatst zei iemand die behoorlijk oud was en nog gezond: ‘Ik heb geluk gehad.’ Dat hoor ik wel vaker.
Waar vervoeren jullie mensen naartoe?
‘Dit vervoer is belangrijk voor mensen die zo nog ergens komen. Laatst zijn we nog met twee bussen naar de Keukenhof geweest. De mensen van het verzorgingstehuis hadden daar lang naar uit gekeken. Normaal komen ze niet verder dan hun voordeur, dus dit was echt een uitje. Ze zijn er dan even helemaal uit. Als ze na zo’n dag de bus weer instappen dan zijn ze zo blij. De mensen zijn bij zo’n uitje altijd vrolijk. Dat is soms wat anders als je mensen naar de dagbesteding brengt.’ Hans lacht: ‘Laatst zei iemand dat hij mij een knaak wilde geven als ik hem direct weer terugbracht. Dat was natuurlijk een grap, want als je hem daarna weer ophaalt dan heeft hij wel een goede dag gehad. ‘
Het werk is een uitdaging. Na je pensionering doe je steeds minder in de maatschappij en zo kun je nog wat betekenen.
Hoe verloopt een rit?
‘De mensen vragen ruim van tevoren een rit aan. De planning gaat dan op zoek naar chauffeurs. Wij krijgen bij vertrek dan een overzicht waar we naar toe gaan. Sommige mensen zijn aan het dementeren en vertellen dan tijdens een rit vier keer hetzelfde verhaal. Daar moet je mee om kunnen gaan. Alle chauffeurs doen het vanuit hun gevoel. Soms kom je voor rare situaties te staan – bijvoorbeeld als mensen in tranen uitbarsten of ruzie met elkaar krijgen – en die moet je dan wel zien op te lossen. We zijn allemaal gemotiveerd om het goed af te handelen. Het komt dan wel voor dat ik na zo’n dienst naar huis rijd en nadenk hoe ik het de volgende keer zou aanpakken. Het is een beetje avontuurlijk dit werk. Dat maakt het ook leuk, de praatjes maken. Om de hele rit zwijgend naast elkaar te zitten, daar hou ik niet van. Of iemand dan drie keer hetzelfde verhaal vertelt, daar heb ik geen moeite mee.’
Een beetje humor hoort erbij. Het moet niet te strak.
Dit vrijwilligerswerk moet wel bij je passen, want het is anders dan een kantinedienst bij een voetbalclub. Je moet iets hebben met de doelgroep. Zo heb ik iets met de jongeren met een verstandelijke beperking van de Zonnehoek. Terwijl we in de tuin rondscharrelden vertelde een jongen mij dingen die de begeleiding niet wist. Die jongeren rijd ik in de zomerperiode naar het Darwinpark in Zaandam waar ze kleine werkzaamheden verrichten. Dat is hartstikke leuk. Als je dan met ze bezig bent, dan kruipen sommige uit hun schulp. Je krijgt zo een band.’
Als je samen iets doet, dan praten mensen makkelijker dan als ze tegenover elkaar zitten.
Welke rit heeft de meeste indruk gemaakt?
‘Dat was een rit waarbij ik inviel vanwege een last minute aanvraag van een ouder echtpaar in een rolstoel die naar een crematie wilde. Het geeft mij voldoening dat wij voor deze doelgroep kunnen regelen dat ze bij het afscheid konden zijn. En daar doe ik het voor.
Het is ook altijd leuk om met jongeren naar Artis te gaan of met ouderen naar de Keukenhof. Er is veel behoefte aan groepsreizen bij de doelgroep. Wij kunnen regelen dat ze samen even een visje eten in IJmuiden of een tocht maken door de Bollenstreek.’
Zijn jullie alleen chauffeur of doen jullie meer?
‘We hebben een keer een dag gevist met de mensen van Heliomare. Ze hebben geen vis gevangen, maar het was een ontzettend leuke ervaring. Bij Abcoude is een speciale visplek voor mensen met een rolstoel. Toen was ik er de hele dag bij. De organisatie zorgt dat wij dan ook drinken en eten krijgen.
Normaal rijd je als chauffeur alleen naar de bestemming. Soms vragen ze bij groepsreizen of we tijdens de dag bereid zijn om mee te helpen. Ik heb vijftig jaar gewerkt dus die verantwoording hoef ik niet meer. Andere collega’s doen dat soms wel.’
Zijn er nog chauffeurs nodig?
‘We hebben weer twee nieuwe mooie bussen erbij, ook één waar vier rolstoelen in kunnen. Hoe meer chauffeurs we hebben die zich als vrijwilliger willen inzetten des te vaker we ja kunnen zeggen op verzoeken die binnenkomen.’
Lees ook het verhaal over hoe de Stichting Vrijwilligersvervoer Zaanstreek werkt.