Verborgen tussen het groen van het Jagersveld ligt een tuin vol bloemen, fruit, kruiden én buurtverbinding. Vrijwilligers vertellen hoe zij hier met hart en handen aan werken.
Bewoners werken samen aan een duurzame ontmoetingsplaats in Pluktuin Jagersveld.
Een verborgen paradijs in het Jagersveld
Aan het Kalverpad in recreatiegebied Jagersveld in Zaandam ligt een plek die vrijwilligers liefkozend hun paradijs noemen. ‘In onze oase ontdek je van alles. Ons best bewaarde geheim? De fruitbomen, die verscholen staan tussen de struiken,’ vertelt Esther Reijnders. ‘Sommige fietsers of wandelaars stoppen nieuwsgierig, maar de meeste mensen passeren ons ongemerkt.’
Esther Braas knikt. ‘Dat maakt het ergens ook wel bijzonder: je moet het een beetje ontdekken.’
De Pluktuin Jagersveld draait volledig op een groep van ongeveer tien vrijwilligers. Elke zaterdagochtend – als het uitkomt – werken zij samen in de tuin. ‘Er is altijd iets te doen. Tien extra mensen zouden heel welkom zijn,’ zeggen de Esthers lachend. ‘En je leert zóveel over de natuur.’
Tuinieren met liefde en permacultuur
De pluktuin ontstond op een stuk land dat ooit was overwoekerd door riet, bramen en wilgen. Martijn Thieme van de Groene Cirkel en een buurtbewoner namen het initiatief voor groenadoptie. Vrijwilligers plantten de fruitbomen en bouwden stap voor stap de tuin op. Eerst was de pluktuin tijdelijk, maar nu is het toekomstbestendiger.
In de tuin hanteren de vrijwilligers het principe van permacultuur: werken mét de natuur, niet ertegenin. ‘We snoeien niet al het riet weg, maar gebruiken het juist. En wat voor anderen onkruid is, zoals smeerwortel, zetten wij midden in de tuin. Daar komen bijen op af. Dus dan is het prima!’
Groente, fruit én buurtverbinding
De tuin bestaat uit meerdere lagen: een groente-, kruiden- en bloementuin, bramenstruiken en hoge bomen. Er staan bijvoorbeeld courgettes, tomaten, boontjes, komkommers en wortels. ‘Courgettes doen het altijd goed,’ zegt Esther. ‘Soms komen schoolklassen langs. Plukken is altijd een succes – vooral de frambozen en bramen.’
Er zijn zelfs twee verhoogde moestuinbakken zodat ook mensen die niet goed kunnen bukken kunnen meedoen. ‘We willen dat iedereen mee kan doen.’
Bijzonder zijn ook de exotische bomen, zoals een perzik- en een amandelboom. ‘We hebben oude kersenbomen geadopteerd uit een boomgaard die gerooid werd. Het is spannend of ze het hier gaan doen, maar de inheemse appels en peren doen het gelukkig wél goed.’
Leren van mislukkingen en elkaars kennis
‘Je leert hier door te doen,’ zegt Esther Reijnders. ‘Soms zaai je te vroeg of op de verkeerde plek. Dan is het: “Volgend jaar anders”. Daar lach je samen om. We delen veel kennis. De één weet veel van vogels, de ander van oogsten. Zo voorkom je dat iets te vroeg geplukt wordt.’
Zo leerde Esther Braas maaien met de zeis. ‘Ik heb er zelfs een “zeisbewijs” voor gehaald,’ zegt ze trots. ‘En als we beestjes tegenkomen, zoeken we op wat het is – als ze stil blijven zitten voor een foto tenminste.’
Ook oude gezegdes krijgen betekenis. “IJsheiligen?” Pas nu snap ik wat dat betekent.’
Zaterdagochtend: kom meehelpen of kennismaken
De tuin is niet alleen een plek voor groente of bloemen – het is ook een ontmoetingsplek. “We wonen hier bij de mooiste landbouwgrond van Europa. Hoe mooi is het om daar samen iets mee te doen?’ zegt Esther Braas. ‘We werken aan een tuin, aan groente én aan gemeenschapszin. Je leert mensen kennen die je anders nooit had ontmoet.’
In het zelfgebouwde prieeltje zitten ze zelden. ‘Daar nemen we niet de tijd voor,’ zeggen ze met een knipoog. ‘Tenzij het pauze is voor de gezelligheid.’
Wie nieuwsgierig is, mag altijd langskomen. ‘Wil je iets plukken? Kom dan even overleggen. Dan weten we of het gewas rijp is. Nog leuker: kom meehelpen. Op zaterdag zijn we er vaak, er is altijd iets te doen.’
Meer weten of meedoen?
Loop op zaterdagochtend even langs bij Pluktuin Jagersveld aan het Kalverpad in het Jagersveld Zaandam. Zelf plukken? Graag in overleg, dan weet je zeker dat het gewas rijp is én dat er iets voor de volgende blijft staan. Zin om te tuinieren? We zien je graag komen op zaterdagochtend.
Facebook: Pluktuin Jagersveld Zaandam
