Hoe bescherm je ouderen tegen de gevaren?

Babbeltrucs, hitte, overstroomde straten, losliggende kleedjes waar je over kunt struikelen. Voor kwetsbare ouderen zijn dit risico’s.

Ouderen moeten zo lang mogelijk op zichzelf wonen. Maar hoe zorg je ervoor dat ze zichzelf goed kunnen redden? En dat ze veilig thuis kunnen wonen?

Het Rode Kruis heeft workshops ontwikkeld om ouderen die zelfstandig wonen tips en trucs te geven. De vrijwilligers van Zaanstreek Waterland hebben deze uitgewerkt voor de regio.

Brigitta van Dam en Michaela van Kesteren werken als professional in de zorg. Op hun vrije dag geven ze iedere maand op één of meer plekken in de regio een workshop Goed voorbereid en/of een workshop Sterk door je netwerk.

Michaela is de coördinator. Bij haar kun je terecht als je een workshop wilt organiseren op een locatie waar veel ouderen zelfstandig wonen. Brigitta en Yolanda Stil zijn de trainers/workshopleiders.

Veiligheidsbingo

Ze komen langs om op een humoristische wijze aan de hand van een bingospel ouderen te leren hoe ze zichzelf beter kunnen beschermen. Aan de hand van een afbeelding moeten de deelnemers vertellen hoe ze dit thuis hebben georganiseerd.

‘We geven ze tips en trucs om babbeltrucs tegen te gaan en inbraak te voorkomen. Ook komen de brandveiligheid en hoe ze zich kunnen beschermen tegen weersomstandigheden voorbij.

We komen op verzoek van wijkteams, aanleuningwoningen, stichting wonen plus en welzijnsorganisaties. Tijdens een koffie-ochtend of een gezellige bijeenkomst geven wij de workshop. Het is altijd erg leuk. De mensen zijn heel blij met de tips. Het zijn vaak gewone dingen, waar minder aan gedacht wordt. We zijn dol op toneelspelen zodat je het op een leuke manier duidelijk kunt maken. Het is interactief waarbij de mensen vragen krijgen hoe zij het zelf zouden oplossen. Ze krijgen allerlei informatie mee en een klein cadeautje. We horen altijd terug dat mensen het erg leuk vinden. Het is geweldig leuk om te doen,’

Brigitta van Dam laat links de kaart voor Veiligheidsbingo zien.

Veiligheidsrisico’s

‘Mensen schrikken altijd als ze horen dat een op de vijfduizend mensen na een val overlijdt aan de complicaties. Ouderen zijn vaak wankel dus we benoemen dan dat losse kleedjes gevaarlijk zijn. Dat geldt zeker ook voor de spullen die vaak op de trap of in de gang staan

Babbeltrucs komen veel voor. De politie heeft zijn handen hier vol aan. Mensen schamen zich vaak als het ze is overkomen, maar het is juist belangrijk dat ze onmiddellijk de politie waarschuwen. Vaak doen de babbelaars een ronde en kunnen ze deze ergens in de buurt oppakken. We raden mensen aan niet de deur open te doen als ze niemand verwachten. En een haakje te bevestigen zodat je de deur op een kier kan doen. Tijdens de workshop laten we de video zien waarin twee schattige meisjes een truc gebruiken en daarna het huis leegroven. Dat komt altijd hard aan, want van hen verwachten mensen het niet.

Vroeger kenden mensen telefoonnummers uit hun hoofd. Die hebben ze nu opgeslagen in hun mobiel. Stel dat iemand een ongeluk heeft gehad of er is een noodsituatie waarbij de telefoon stuk is of er geen stroom is, dan is het handig als je ons Rode Kruis kaartje bij de hand hebt waarop een noodnummer staat dat gebeld kan worden.  

Een vast onderdeel is dat we checken of mensen een rook- of CO2 melder hebben. En als iemand vaak misselijk is of hoofdpijn krijgt als je thuis bent, dan is het raadzaam om de brandweer te vragen of er geen lek is met koolmonoxide.

We delen een fluitje uit, want als je ouder wordt kun je niet meer en zeker niet lang schreeuwen. Als je fluit dan komt er vanzelf wel iemand op het lawaai op.

Vaak weten mensen al goed wat ze moeten doen bij extreme weersomstandigheden, toch is het belangrijk om te herhalen om bij hitte veel te drinken, tussen 12 en 16 uur binnen te blijven en de gordijnen of zonnewering overdag te gebruiken.

Je hoort regelmatig terug dat mensen vroeger gezamenlijk de openbare straat schoonhielden door sneeuw te vegen. Ouderen mopperen nu wel eens dat jongeren dit tegenwoordig niet meer vanzelfsprekend voor de buurt doen.

We krijgen steeds meer overstromingen. Voor ouderen is het echt gevaarlijk als het regenwater niet meer wegstroomt uit de straat. Daarom geldt voor iedereen dat het goed is om de tuin niet vol te leggen met tegels zodat het regenwater weg kan stromen.

We raden aan om de vluchtwegen – dus ook de trappen – vrij te houden en in de badkamer een antislipmat neer te leggen. Regelmatig horen we dat iemand van de trap is gevallen omdat er iets op lag. Bij brand of een ongeluk moeten er ook geen obstakels in de gang staan.

Hulp bij het contact leggen

‘Met de tweede workshop willen we mensen helpen om contacten te leggen. Het grootste probleem bij ouderen is eenzaamheid, zich zo alleen voelen. Dat komt ook voor bij jongeren, zelfs in een huwelijk. We hebben een overzicht bij ons wat er in de omgeving voor activiteiten zijn, dat is vaak veel! Het eerste contact maken is vaak moeilijk. Wij laten dan zien hoe je makkelijker die stap kunt maken met een rollenspel. Veel mensen kiezen een leeg tafeltje als ze niemand kennen. Ga juist bij een tafeltje zitten waar al iemand zit, en stel je voor waarbij je iemand echt aan kijkt en contact maakt.

Mensen durven vaak niets te vragen omdat ze anderen niet willen lastigvallen. Wij draaien het dan om en vragen hoe zij het zou vinden als iemand hen vraagt om te helpen met een boodschap of iets anders. Je hoort dan terug dat ze dat juist leuk vinden. Dan besef je dat je dat ook van een ander kunt vragen.

Tijdens zo’n workshop leren mensen elkaar kennen tijdens een speeddate waarop ze aangeven waar ze interesse in hebben. Regelmatig ontdekken mensen elkaar zo en gaan ze vervolgens samen vissen, wandelen, koken of ergens eten. Dat is heel mooi als dat gebeurt. Gelukkig redden we zo wat mensen doordat er nieuwe contacten ontstaan.’

Een aanvraag voor een workshop of een vraag wanneer een workshop in de buurt is? Neem dan contact op met de coördinator: madema@rodekruis.nl.